شهادت در راه خدا بهترين مرگي است كه شهيد با اختيار خويش بر ميگزيند. پيامبر بزرگوار اسلام (ص) فرمودند:«بالاي هر كار نيكي، كار نيك ديگري وجود دارد تا اينكه مرد در راه خدا كشته شود، وقتي در راه خداي عزوجل كشته شد، بالاي آن كار، نيكي وجود ندارد.»
در جنگ تحميلي و دفاع مقدس هزاران نفر جانباز و هزاران نفر شهيد شدند. اين سوال مطرح ميشود كه آنان چه ديدگاهي داشتند كه اينگونه به سوي جبههها شتافتند و سرانجام به شهادت رسيدند.
براي پيدا كردن پاسخ اين سوال بهترين منبع وصاياي شهدا بود كه بعد از بررسيها به اين يقين رسيديم كه به دلايل زير اين راه را برگزيدند:
آگاهي و ايمان از مقام والاي شهيدان: آيه «ولا تحسبن الذين قتلوا في سبيل لله امواتاً بل احياء عند ربهم يرزقون» سرآغاز وصيتنامههاي اكثريت قريب به اتفاق شهيدان است. آنان از مقام والاي شهيدان و جايگاه شهيد كاملاً با اطلاع بودند و با اين علم و آگاهي و منطق به سوي جبهه شتافتند.
شهيد ميداند كه خونش ثمر ميدهد، زيرا انسانهاي در خواب غفلت خفته را بيدار ميسازد. همچنين او ميداند كه زندگي واقعي را بدست ميآورد و تاج «كَرَّمنا» بر سرش ميگذارند.
اطاعت از رهبري: شهدا اطاعت از رهبري را واجب ميدانستند و به مردم سفارش ميكردند: «اطيعو الله و اطيعو الرسول و اولي الامر منكم» آنان معتقد بودند هر چه ولي فقيه و رهبرشان فرمان دهد بايد بپذيرند زيرا صلاح آنان را ميخواهد. بنابراين، به فرمان رهبرشان به سوي جبههها حركت كردند.
دفاع از اسلام: از هنگام ظهور دين مبين اسلام، براي ترويج و دفاع از ارزشهاي آن افراد بسياري در طول تاريخ جان خود را فدا كردند، تا اين دين الهي پايدار و زنده بماند. پيشوايان ديني ما در صدر اسلام براي تحقق آرمانهاي اسلام چه سختيها كشيدند. شهيدان كه از پيروان راستين اﺋمه اطهار بودند به عنوان وظيفه شرعي، پاسداري از اسلام را وظيفه خود ميدانستند و با نثار جان از اين هديه الهي دفاع كردند.
حس ميهن پرستي: بيگمان علاقه به وطن و عشق به آن در دل هر ايراني وجود شده است. از اين رو هر ايراني مسلمان به وطن و سرزمين خود علاقهاي خاص دارد كه فرمودهاند: «حب الوطن من الايمان»
رزمندگاه اسلام اگر چه به فرمان رهبري براي دفاع از اسلام به جبههها شتافتند تا سرزمين ايران را از چنگال مهاجمان نجات دهند، بر اين عقيده هم بودند كه وطن ارزشي والا دارد و پاسداري از آن لازم است.
تفكر بسيجي: گر چه بسيج به عنوان سازماني منسجم از بركات انقلاب است. اما ريشههاي آن به زمان پيامبر اسلام ميرسد. رزمندگان با برخورداري از فضاﺋلي چون ايثار، اخلاص، شجاعت و آماده بودن براي شهادت با دشمنان ميجنگيدند.
نگرش عاشورايي: عشق به سيدالشهدا به عنوان يك فرهنگ و بنيان اساسي در انديشه و گفتار و اعمال شهدا جلوهگري ميكند. جوهر انديشه و تفكر و جهان بيني شهدا را منطق عاشورايي تشكيل داده است. با همين عشق به سالار شهيدان بود كه در جبهههاي حق عليه باطل حماسههاي فراموش نشدني آفريدند.
خلاصه اينكه شهدا دفاع مقدس با آگاهي و بينش كامل راهشان را انتخاب كردند و با عقيدهاي راسخ و استوار به فرمان رهبرشان به سوي جبهه شتافتند و سرانجام در اين راه به شهادت رسيدند.